آنچه که درباره مدیریت دارایی باید بدانید
حتما تا به حال برایتان پیش آمده که به دنبال سرمایهگذاری باشید و بخش اعظمی از دارایی خود را به پول نقد تبدیل کرده ولی به دلایل مختلف و خارج از کنترل شما، مانند تورم پیش‌بینی نشده، از انجام این سرمایهگذاری ناکام مانده باشید. در چنین حالتی نه تنها سودی کسب نکرده‌اید، بلکه ارزش پولتان نیز کاهش یافت. در این مقاله قصد داریم با مفهوم مدیریت دارایی بیشتر آشنا شویم.
بنابراین می‌توان تصمیم‌گیری برای سرمایهگذاری را یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین تصمیمات بشر دانست. اما ریسک موجود بر سر راه سرمایهگذاری نمی‌تواند مانعی برای افراد باشد چرا که انسان کمال طلب است و به دنبال کسب درآمد و بالطبع رفاه بیشتر، تأمین پرداخت هزینه‌های غیر منتظره زندگی، پس‌انداز و… است.
در کنار میل کمال طلبی انسان‌ها، وجود بازارهای مالی گوناگون (بورس، ارزهای دیجیتال، ارز، طلا، مسکن، خودرو و …) و نوسانات قمیتی شدید حاکم بر بازار، عواملی است که افراد را به سوی سرمایهگذاری با هدف حفظ ارزش پول و کسب سود، سوق می‌دهد.
به طور دقیق در همین نقطه است که وجود مفهومی به نام “مدیریت دارایی” خودنمایی می‌کند و لزوم استفاده از آن در جریان سرمایه‌گذاری‌ها مشخص می‌شود.
با توجه به ضروری بودن این موضوع، در این پست قرار است که به معرفی مفهوم مدیریت دارایی و تأثیر آن بر نحوه سرمایه‌گذاری‌هایمان بپردازیم. اما پیش از آن شما را با مفهوم دارایی و انواع آن آشنا خواهیم کرد. بنابراین با ما همراه باشید.
دارایی چیست؟
دارایی،در واقع شامل تمامی اموال و حقوقی است که قابلیت تبدیل به پول نقد را دارد. به طور کلی می‌توان دارایی را این گونه تعریف کرد:
“تمامی منابعی که دارای ارزش اقتصادی هستند و مالکیت آن در اختیار افراد، شرکت‌ها و سازمان‌هاست و انتظار ایجاد منافعی در آینده از محل این منابع می‌رود، را دارایی میگویند.”
دارایی‌ها شامل تمامی منابع ملموس مثل ساختمان و زمین و منابع ناملموس مثل سرقفلی، حق ثبت اختراع و برند شناخته شده یک شرکت است.
دارایی‌ها همچنین با توجه به زمان نقدشوندگی به دو دسته دارایی‌های جاری و دارایی‌های غیرجاری تقسیم می‌شوند.
دارایی جاری:
در حساب ترازنامه شرکت‌ها، بخشی به نام دارایی جاری وجود دارد که بیان‌گر ارزش تمامی دارایی‌هایی است که در طی یکسال قابلیت نقدشوندگی دارند. از انواع دارایی جاری می‌توان به وجه نقد، اوراق بهادار قابل خرید و فروش در بازار، هزینه‌های از پیش پرداخت شده، حساب‌های دریافتنی و کلیه سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت اشاره کرد.
با توجه به ماهیت نقدشوندگی این دارایی‌ها، می‌توان آن‌ها را جزیی از منابع مالی مهم برای شرکت‌ها و سازمان‌ها در نظر گرفت.
دارایی غیرجاری:
در حساب ترازنامه شرکت‌ها بخش دیگری به نام دارایی غیرجاری نیز وجود دارد که بیان‌گر ارزش تمامی دارایی‌هایی است که به سرعت به وجه نقد تبدیل نمی‌شوند و بازه زمانی نگهداری آن‌ها بیش از یک سال است. در واقع هدف از خرید این دارایی‌ها، نگهداری آن‌هاست. از انواع دارایی‌های غیرجاری می‌توان به ساختمان، زمین، امکانات و تجهیزات شرکت‌ها، حساب‌های پرداختنی و کلیه سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت اشاره کرد.
asset management
با توجه به ریسک‌های موجود در بازار سرمایهگذاری و عدم اطلاعات کافی در رابطه با شناخت بازار و زمان لازم برای این شناخت و البته لازمه وجودی سرمایهگذاری در زندگی، شاید بهترین گزینه این باشد که از متخصصان این حوزه کمک دریافت کنیم. به فرآیندی که این مؤسسات و متخصصان برای حفظ ارزش دارایی موجود و کسب سود، طی می‌کنند؛ مدیریت دارایی(Asset Management) میگویند. در واقع این متخصصان از طریق سازماندهی و استفاده بهینه از منابع، اقدام به ارزش‌آفرینی بر روی دارایی‌های شما می‌کنند.
بنابراین شما با سپردن دارایی خود به مؤسسات مالی و متخصصان فعال در این حوزه، اقدام به مدیریت حرفه‌ای دارایی خود خواهید کرد و به این ترتیب، ریسک سرمایهگذاری شما کاهش می‌یابد و می‌توانید بیش‌ترین سود ممکن را از سرمایهگذاری خود به دست آورید.
ممکن است این سؤال برایتان مطرح شود که آیا مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها تنها برای سرمایهگذاری فردی مؤثر است و یا این‌که شرکت‌ها و سازمان‌ها نیز می‌توانند از این مزیت بهره ببرند؟
جواب سؤال شما این است که شرکت‌ها و سازمان‌ها نیز می‌توانند از این فرآیند بهره‌مند شوند.
به ظور کلی مدیریت دارایی، در دو حوزه کاربرد دارد:
یکی از متداول‌ترین مفاهیم تعریف شده برای Asset Management، با دارایی‌های فیزیکیِ قابل اندازه‌گیری و البته غیرقابل اندازه‌گیری مرتبط است. مدیریت دارایی فیزیکی، به مفهوم استفاده بهینه از منابع موجود درسازمان‌ها اشاره دارد. و این سیستم در سازمان‌ها، توسط گروهی از متخصصان که مسؤولیت سیاست‌گذاری‌ها و اهداف مرتبط با مدیریت دارایی را دارند، انجام می‌شود.
یکی دیگر از مفاهیم تعریف شده برای Asset Management، که در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است، به مدیریت دارایی‌های مالی مربوط می‌شود که به نوعی سرمایهگذاری و خدمت‌رسانی مالی است. این مفهوم از Asset Management، به مدیریت سرمایه و کسب بازدهی ناشی از سرمایهگذاری، سرمایه‌گذاران کمک می‌کند. در واقع، سرمایهگذاری افراد توسط متخصصان و مدیران شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات مالی، کنترل و مدیریت می‌شوند.
اما اگر به صورت تخصصی‌تر و در صنایع اقدام به معرفی مدیریت دارایی کنیم، می‌توانیم این سیستم را به این صورت تعریف نماییم:
” مجموعه‌ای از سیستم‌ها و فرآیندهای روشمند است که با هدف نگهداری، به‌کارگیری و توسعه دارایی‌های یک نهاد، شرکت یا گروه فعالیت می‌کند. این چهارچوب از ترکیب روش‌های مهندسی با تجربیات و تئوری‌های اقتصادی ایجاد می‌شود.
به واسطه تکمیل این فرآیند، می‌توان ابزاری را ایجاد کرد که به‌طور منظم و با روندی منطقی در تصمیم‌گیری‌های آتی به کار برده شود؛ به عبارت دیگر، می‌توان بیان کرد که مدیریت دارایی، چهارچوبی را برای طراحی و پیاده‌سازی برنامه‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت آینده‌ی یک گروه یا مجموعه شکل خواهد داد.”
در واقع، این روش، اقدام به ترکیب ارزیابی‌های اقتصادی در سطوح مدیریت سرمایه‌گذاری‌های پروژه‌ای، شبکه‌ای و سیستمی می‌کند. و دقیقأ به دلیل فرآیند کاملأ علمی که برای اخذ نتیجه طی می‌کند، می‌توان بیان کرد که اطلاعات به دست آمده از این روش، به تصمیم‌گیری در سرمایه‌گذاری‌های سودده آینده سازمان، کمک می‌کند.
مزایای مدیریت دارایی در سازمان ها
شناسایی دارایی‌های کاذب
پیش‌بینی هزینه و بودجه
رصد آنی دارایی‌ها
دستیابی به اطلاعات و جزییات دقیق
کارایی بیشتر در فعالیت‌های عملیاتی
بهبود چرخه مالی
کاهش آلودگی‌های زیستی
۱- شناسایی دارایی های کاذب
در شرکت‌ها از این ویژگی می‌توان برای حذف دارایی‌هایی که به هر دلیلی در حال حاضر در مالکیت ما نیستند (سرقت، استهلاک و …) را شناسایی کرد و براساس دارایی‌های موجود در سازمان، تصمیمات صحیح مرتبط با سرمایهگذاری را اتخاذ نمود.
۲- پیش‌بینی هزینه و بودجه
دسترسی به سابقه عملیاتی یک دارایی (خرید و راه‌اندازی یک دارایی و استهلاک آن)، این امکان را فراهم می‌آورد تا در آینده و زمانی که قصد خرید و سرمایهگذاری در دارایی‌های عملیاتی را داریم، تصمیمات مناسب‌تری اتخاذ شود و به این ترتیب، به سازمان کمک می‌کند تا با توجه به ساختار هزینه و بودجه خود، سرمایهگذاری نماید.
۳- رصد آنی دارایی‌ها
با توجه به نقش حیاتی و مهمی که دارایی‌ها در هر سازمان و هر شرکت ایفا می‌کنند، می‌توان به این نتیجه رسید که رصد و بررسی لحظه‌ای دارایی‌ها تا چه اندازه می‌تواند در مدیریت و کنترل آن‌ها تسهیل‌کننده باشد و به رشد سازمان کمک کند.
۴- دستیابی به اطلاعات و جزییات دقیق
سیستم اطلاعات جغرافیایی این امکان را در اختیار سازمان‌ها قرار می‌دهد تا به صورت لحظه‌ای، اطلاعات و هرگونه جزییات مرتبط با دارایی را پیگیری کنند. بنابراین در صورت تخریب، مفقودی و یا سرقت یک دارایی، می‌توان اطلاعات مورد نظر را به دست آورد و گزارشات لازم را به تصمیم‌گیران ارایه نمود.
۵- کارایی بیشتر در فعالیت‌های عملیاتی
به کمک سیستم مدیریت دارایی، می‌توان از نقشی که هر کدام از دارایی‌ها در هر نقطه از سازمان انجام می‌دهند، مطلع شد. که این ویژگی به سازمان کمک می‌کند تا از ظرفیت هر کدام از دارایی‌ها و نحوه عملکردشان در سازمان آگاه شوند و در صورت نیاز، اقدام به حذف برخی از دارایی‌ها نمایند. به این ترتیب، کارایی شرکت افزایش خواهد یافت.
۶- بهبود چرخه مالی
زمانی که بتوانید زیرساخت‌های لازم برای مدیریت صحیح دارایی‌ها را در سازمانتان پیاده‌سازی کنید، این شانس را خواهید داشت تا با وارد شدن کم‌ترین آسیب به اهداف سازمان، ارزش دارایی‌هایتان را در بلندمدت حفظ کنید و شاهد بهبود در نرخ بازگشت سرمایه در مجموعه‌تان باشید.
۷- کاهش آلودگی‌های زیستی
با در دست داشتن اطلاعاتی مربوط به چرخه عمر دارایی‌های عملیاتی که به صورت مستقیم در سازمان شما مورد استفاده قرار می‌گیرد و تخمین زمان استهلاک، که از طریق استفاده از سیستم‌های مدیریت دارایی حاصل می‌شود، می‌توان به کاهش آلودگی‌های زیست محیطی کشور نیز کمک کرد.
مزایای مدیریت دارایی برای افراد
همان‌طور که در بالا نیز متذکر شدیم، مدیریت بهینه دارایی‌ها، به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا با ریسک کم‌تر و اطمینان از ثمربخش بودن سرمایه‌گذاری‌ها، اقدام به فعالیت‌های مالی کنند. به موارد زیر توجه کنید:
ارزیابی و بررسی کلیه دارایی‌ها
کاهش و مدیریت ریسک
بهبود کارایی سرمایهگذاری با بررسی روندهای سرمایهگذاری
مدیریت زمان
سازماندهی سبد دارایی
مدیریت دارایی‌ها از مکان‌های مختلف
چه سازمان ها یا افرادی اقدام به مدیریت دارایی می کنند؟
اقتصاددانان، مدیران دارایی و تحلیل‌گران مالی، با بررسی وضعیت بازار و فرصت‌ها و تهدیدهای پیش‌رو، همین‌طور، با لحاظ کردن شرایط و خواسته‌های شما مانند میزان پذیرش ریسک سرمایهگذاری از جانب شما، ترجیحات و اهدافی که برای سرمایهگذاری مدنظرتان است؛ اقدام به تحلیل بازار کرده و به نمایندگی از مشتریان خود، سرمایهگذاری می‌کنند. و به شما این شانس را می‌دهند تا در بازارهای پرریسک، مزیت رقابتی به دست آورید و سرمایه اولیه‌تان را حفظ نمایید و به سود دست یابید.
شرکت‌های فعال در حوزه Asset Management، با پذیرش سرمایه شما، اقدام به سرمایهگذاری آن‌ها در بازارهای مالی مختلف می‌کنند که احتمالأ وارد شدن و سرمایهگذاری در این بازارها به تنهایی برای شما مقدور و سنجیده نبود. از جمله این سرمایه‌گذاری‌ها می‌توان به مواردی مانند خرید اوراق با درآمد ثابت، خرید اوراق مبتنی بر طلا که به واسطه سرمایهگذاری در این اوراق شما به طور مستقیم در بازار طلا و به طور غیر مستقیم در بازار ارز سرمایهگذاری می‌کنید، سرمایهگذاری در بورس و خرید سهام شرکت‌های ارزنده و… اشاره کرد.
از جمله شرکت‌های فعال در حوزه Asset Management، می‌توان به صندوق‌های سرمایهگذاری و شرکت‌های سبدگردانی اشاره کرد.
صندوق‌های سرمایهگذاری، که عمدتأ توسط بانک‌ها، کارگزاری‌ها و شرکت‌های سرمایهگذاری اداره می‌شوند، با جمع‌آوری مبالغ جزیی افراد اقدام به سرمایهگذاری در حوزه‌های مختلف مانند طلا، ارز، سهام، اوراق بهادار و یا حتی پروژه‌های سرمایهگذاری می‌کنند. بنابراین شما با هر عددی که برای سرمایهگذاری در نظر دارید- هرچند کم- می‌توانید در این صندوق‌ها سرمایهگذاری کنید و به این ترتیب می‌توانید مدیریت بهینه‌ای در دارایی‌تان را تجربه کنید.
برای سرمایهگذاری در صندوق‌های سرمایهگذاری به دو نکته توجه نمایید:
برای هر صندوق سرمایهگذاری، امیدنامه یا اساسنامه نوشته شده است که اطلاعاتی در رابطه با نرخ گردش پرتفوی، استراتژی‌های سرمایهگذاری مورد استفاده در صندوق و کارمزد و هزینه‌ها و … ذکر می‌شود.
صندوق‌های سرمایهگذاری به ۴ دسته کلی، صندوق‌های سرمایهگذاری مختلط، صندوق‌های سرمایهگذاری با درآمد ثابت، صندوق‌های سرمایهگذاری سهامی و صندوق‌های سرمایهگذاری مبتنی بر سکه طلا تقسیم می‌شوند.
شرکت‌های سبدگردان، برای هر فرد به صورت مجزا و اختصاصی اقدام به سرمایهگذاری می‌کند و مدیریت پرتفویشان را به عهده دارند و به همین دلیل نسبت به صندوق‌های سرمایهگذاری در فعالیت‌های سرمایهگذاری تنوع و آزادی عمل بیش‌تری دارند.
دیدگاهتان را بنویسید