محاسبه گس در اتریوم
گس یا گس فی (به انگلیسی Gas Fee) به مبلغی اشاره دارد که برای انجام تراکنش یا اجرای موفق یک قرارداد هوشمند در اتریوم باید پرداخت کنید. در واقع گس در اتریوم به صورت کسرهای کوچکی از رمزارز اتر (ETH) که با اسم‌هایی مثل Gwei یا نانو اتریوم شناخته می‌شود، پرداخت خواهد شد. از گس برای تخصیص منابع به ماشین مجازی اتریوم استفاده می‌شود و کاربرد آن هم این است که نرم افزارهای غیرمتمرکز مثل قراردادهای هوشمند بتوانند در یک فضای امن و غیرمتمرکز اجرا شوند.
مبلغ دقیق گس در اتریوم براساس مکانیزم‌های عرضه و تقاضا بین ماینرهای شبکه و کاربرانی که به توان پردازشی ماینرها نیاز دارند تعیین می‌شود. ماینرها این حق را دارند که تراکنش‌هایی که گس فی آن‌ها کم است و انتظارات آن‌ها را برآورده نمی‌کند را رد کنند.
معرفی گس در اتریوم
گس فی در اتریوم همان کارمزدی است که کاربر در شبکه بلاکچین به ماینر پرداخت می‌کند تا تراکنش او داخل بلاک‌های بعدی قرار بگیرد. این سیستم همانطور که گفته شد براساس عرضه و تقاضا کار می‌کند. در صورتی که تقاضا برای تراکنش بیشتر باشد، ماینرها اول تراکنش‌هایی را انتخاب و پردازش می‌کنند که کارمزد بیشتری پرداخت کنند و به همین خاطر کاربر نیز مجبور می‌شود برای اینکه تراکنش‌های موردنظرش سریع‌تر پردازش شوند، کارمزد بیشتری پرداخت کند.
تمامی تراکنش‌هایی که با استفاده از توکن‌های ERC-20 یا اتریومی انجام می‌شوند به مقداری اتریوم به عنوان گس نیاز دارند. حتی اگر قصد داشته باشید به خرید و فروش توکن‌های اتریومی که سهم بازار کمی هم دارند بپردازید و هیچ نیازی هم به اتر نداشته باشید، باز هم باید مقداری اتر داخل کیف پول خودتان نگهداری کنید تا در آینده بتوانید هزینه‌های مربوط به گس در اتریوم را به راحتی پرداخت نمایید. فراموش کردن این موضوع ممکن است هزینه بسیار زیادی به شما تحمیل کند و باعث شود خیلی ضرر کنید. برای مثال ممکن است توکنی داخل کیف پول خودتان داشته باشید که قیمت آن به صورت قابل توجه‌ای افزایش یافته باشد. اما در صورتی که اتر کافی برای پرداخت گس فی داخل کیف پولتان نباشد، نمی‌توانید هیچ تراکنشی انجام دهید و ممکن است تا زمان خرید و انتقال اتر موردنیاز، قیمت توکن موردنظر کاهش یابد.
چرا گس در اتریوم مهم است؟
تمامی تراکنش‌هایی که روی بلاکچین اتریوم انجام می‌شوند، به مقدار مشخصی توان پردازشی نیاز دارند و گس نیز مبلغی است که ماینرها در ازای تامین این توان پردازشی دریافت می‌کنند. همچنین گس در اتریوم باعث افزایش امنیت شبکه خواهد شد. در صورتی که کاربر مجبور باشد برای انجام تمامی تراکنش‌ها هزینه پرداخت کند امکان انجام تراکنش‌های اسپم یا اجرای حلقه‌های بی نهایت وجود نخواهد داشت.
قیمت گس
لازم است بدانید ،در صورتی که از کیف پول‌هایی مثل متامسک استفاده کنید، میتوانید به صورت مستقیم با شبکه اتریوم ارتباط برقرار کنید و مقدار کارمزد موردنظر خودتان برای هر تراکنش را تعیین نمایید. وبسایت‌هایی مثل ethgastation.info و ethereumprice.org نیز قیمت گس موردنیاز برای هر تراکنش را در لحظه ردیابی می‌کنند و میتوانید بسته به سرعتی که نیاز دارید، کارمزد را به شکلی تعیین کنید که تراکنش‌های موردنظر شما به درستی و در بهترین زمان ممکن پردازش شوند.
روش محاسبه گس در اتریوم
روشی که در پایین آمده است متد قدیمی برای محاسبه گس در اتریوم است. از زمان اجرای هارد فورک لندن و EIP-1559 یک متد جدید برای محاسبه گس در اتریوم وجود دارد که در ادامه به آن هم خواهیم پرداخت. با این وجود در حال حاضر فقط ۱ درصد از تمامی تراکنش‌های شبکه اتریوم از این متد برای محاسبه گس استفاده می‌کنند.
قیمت گس براساس Gwei یا Giga Wei محاسبه می‌شود. Wei به واحدهای بسیار کوچکی از اتر گفته می‌شود و هر واحد اتر از ۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد Wei ایجاد شده است و هر یک gwei نیز برابر با یک میلیارد Wei یا ۰.۰۰۰۰۰۰۰۰۱ واحد اتریوم است. این مقدار خیلی کم است اما باز هم هر روز می‌بینیم که خیلی از کاربران عقیده دارند که گس در اتریوم خیلی زیاد است؛ دلیل این موضوع چیست؟
دو عنصر کلی وجود دارد که به صورت مستقیم بر روی هزینه انجام تراکنش‌ها تاثیر گذار هستند:
قیمت گس در زمان انجام تراکنش
گس مورد نیاز برای انجام یک تراکنش
قیمت گس فی اتریوم به صورت ثابت در حال تغییر است و سایت‌های مختلفی وجود دارند که قیمت فعلی گس در اتریوم را ردیابی می‌کنند. بهترین وبسایت‌ها برای این کار ETH Gas Station و Gas Now هستند که میتوانید به عنوان افزونه مرورگر نیز از آن‌ها استفاده کنید.
گس فی اتریوم ممکن است تا ۶ gwei پایین بیاید یا تا ۲ هزار gwei نیز افزایش یابد. اما دلیل این همه تغییر چیست؟ مهم‌ترین عامل تاثیرگذار بر روی گس فی اتریوم میزان شلوغی شبکه در زمان انجام تراکنش است. هرچقدر که شبکه شلوغ‌تر باشد، شما باید کارمزد بیشتری برای انجام تراکنش‌های خودتان پرداخت کنید.
هنگامی که در این سایت‌ها قیمت گس را بررسی می‌کنید، ممکن است سه یا چهار قیمت مختلف را مشاهده کنید که بسته به سرعت در دسته‌بندی‌های مختلفی مثل Rapid، Fast، Standard و Slow یا اسم‌های مشابه دسته‌بندی شده‌اند. هرچقدر که سرعت انجام تراکنش بیشتر باشد، باید مبلغ بیشتری هم به عنوان گس فی پرداخت کنید. برخی اوقات تفاوت قیمت تراکنش‌های سریع و استاندارد ممکن است خیلی زیاد باشد.
فاکتور مهم در محاسبه گس
به صورت کلی در زمان خرید و فروش و به خصوص زمانی که قیمت در نوسان است، شما باید از سریع‌ترین سرعت ممکن استفاده کنید. اما اگر فقط می‌خواهید توکن‌ها را بین کیف پول‌های مختلف خودتان جابجا کنید یا زمانی در حال خرید و فروش هستید که بازار آرام است، میتوانید از سرعت‌های استاندارد یا حتی Slow استفاده کنید زیرا در این شرایط مدت زمان انجام تراکنش خیلی مهم نیست. فاکتور مهم دیگر برای محاسبه گس در اتریوم، مقدار گس موردنیاز برای تراکنش است. کمترین مقدار کارمزد موردقبول برای انجام تراکنش‌های ساده مثل جابجا کردن توکن بین والت‌های مختلف، ۲۱ هزار واحد است. تراکنش‌های پیچیده‌تر مثل قراردادهای هوشمند، خرید توکن‌های دیگر و سپرده‌گذاری توکن‌ها به کارمزد بیشتری نسبت به حالت عادی نیاز دارد.
لازم به ذکر است که برخی تراکنش‌ها نیز چند مرحله‌ای هستند و برای انجام هرکدام از این مراحل به مقدار مشخصی گس فی نیاز دارید. برای مثال تبدیل تتر (USDT) به چین لینک (LINK) یک تراکنش دومرحله‌ای است. ابتدا تتر باید به اتر و سپس اتر به چین لینک تبدیل شود. در صورتی که قصد داشته باشید چنین تراکنشی را در صرافی‌هایی مثل Uniswap انجام دهید فقط کارمزد تقریبی مرحله اول را مشاهده خواهید کرد اما برای مرحله دوم هم باید کارمزد پرداخت کنید.
گس لیمیت چیست؟
گس لیمیت، ماکزیمم کارمزدی است که شما مایل هستید برای هر تراکنش پرداخت کنید. اگر مقدار کارمزد موردنیاز برای انجام تراکنش کمتر از گس لیمیت تعیین شده باشد، مقدار اضافی به کیف پول شما بر میگردد. اما اگر لیمیت تعیین شده کمتر از مقدار موردنیاز باشد، تراکنش پردازش نخواهد شد یا پردازش آن با شکست مواجه خواهد شد و شما گس فی تعیین شده را از دست خواهید داد. این موضوع بیشتر مواقعی خطرناک است که می‌خواهید در زمان شلوغی شبکه خرید کنید و قیمت به سرعت در حال تغییر است.
نقش هارد فورک لندن در کاهش گس فی
تا قبل از هارد فورک لندن و پروپوزال EIP-1559 از مدل مزایده مخفی برای تعیین گس در اتریوم استفاده می‌شد. در این مدل اگر می‌خواستید که هنگام شلوغی شبکه تراکنش‌های شما با سرعت بیشتری پردازش شوند، باید کارمزد بسیار بیشتری نسبت به حالت عادی پرداخت می‌کردید. دلیل این موضوع هم این بود که نمی‌دانستید افراد دیگر چه مقدار گس فی برای تراکنش‌های خودشان پرداخت می‌کردند.
مدل جدید کمی پیچیده‌تر است اما هدف آن شفافیت و عدالت بیشتر است. اولین عنصر دخیل در مدل جدید کارمزد پایه یا Base Fee است. این کارمزد ممکن است بسته به شلوغی شبکه افزایش یا کاهش داشته باشد. این کارمزد همیشه سوزانده می‌شود و باعث می‌شود اتر به یک سرمایه ضد تورمی تبدیل شود و گذر زمان باعث افزایش قیمت آن خواهد شد. با وجود اینکه ذخیره اتر بی نهایت است و ماینینگ توکن‌های جدید هیچوقت متوقف نمی‌شود، این مدل باعث می‌شود در زمان شلوغی شبکه توکن‌های سوخته شده بیشتر از توکن‌های ماین شده باشد. به همین دلیل مقدار کل توکن‌های در گردش کاهش خواهد یافت.
عنصر بعدی دخیل در این مدل کارمزد، پاداشی است که به ماینر تعلق دارد. کاربر می‌تواند این پاداش را بسته به نیاز خودش تغییر دهد و در صورتی که به سرعت بیشتری نیاز داشته باشد، می‌تواند آن را افزایش دهد. این مدل دقیقا شبیه به چیزی است که در مدل سنتی شاهد آن بودیم.
پروپوزال EIP-1559 امکان دوبرابر شدن سایز بلاک در هنگام شلوغی شبکه را فراهم می‌کند و به همین خاطر کارمزدها قابل پیشبینی‌تر هستند. با استفاده از این سیستم گس فی نوسان کمتری خواهد داشت و امکان رشد ناگهانی آن کمتر از گذشته خواهد بود اما لزوما باعث کاهش گس در اتریوم نخواهد شد. برا اینکه گس فی در اتریوم کاهش یابد، باید منتظر راهکارهای لایه ۲ مثل پولیگان یا Ethereum 2.0 بمانیم.
مزایا گس در اتریوم
مهم‌ترین مزیت گس در اتریوم، حذف کامل حملات اسپم و افزایش امنیت این شبکه است. هرچقدر که شبکه اتریوم شلوغ‌تر باشد، گس فی نیز افزایش خواهد یافت و به همین خاطر انجام تراکنش‌های زیاد برای اسپمرها با هزینه‌های زیادی روبرو خواهد شد.
یکی دیگر از مزایای گس در اتریوم، تشویق ماینرها و افزایش انگیزه آن‌ها برای تایید تراکنش‌ها است. هرچقدر که گس فی بیشتر باشد، ماینرها نیز علاقه بیشتری به انجام تراکنش‌ها دارند.
دیدگاهتان را بنویسید