خلاصه کتاب یک قدم جلوتر

زمانی که تصمیم می گیرید برای ورود به حیطه سرمایه گذاری مطالعه کنید با کتاب های بی شماری در این زمینه رو به رو می شوید که راهکارهای ورود به بازار سرمایه را به شما معرفی می کنند. با مطالعه چند کتاب متوجه می شوید که همگی در نهایت یک پیام مشترک دارند: “سهام را با قیمت پایین خریداری کنید و با قیمت بالا بفروشید”. در ظاهر پیام ساده ای است اما تا چه اندازه عمق مفهوم این جمله را درک کرده اید؟ 

به شما پیشنهاد می کنیم برای دریافت اطلاعات کافی در مورد سهام و سرمایه گذاری این کتاب تا آخر مطالعه کنید. به این ترتیب با شیوه های کار در بازار بورس آشنا شده و متوجه خواهید شد چرا سرمایه گذاران بزرگ به آسانی هر خریدی را انجام نمی دهند. همچنین با موضوعات زیر آشنا می شوید:

• چگونه سقوط ارزش سهام می تواند یک فرصت فوق العاده باشد
• چگونه بازارهای سرمایه گذاری را می توان به قطار تشبیه کرد
• چرا خرید سهام را تا حدودی به خرید چتر تشبیه می کنند

معنای مالکیت سهام چیست 

برای شروع سرمایه گذاری در بازار سهام ابتدا باید معنای سهام و سرمایه گذاری را درک کنیم. مالکیت سهام به مفهوم مالکیت قسمتی از سهام یک شرکت یا کسب و کار در برابر تامین بودجه عملیات آن است. در واقع سهام نماینده بخشی از کسب و کاری است که ما آن را خریداری می کنیم و به این ترتیب در سود و زیان آن شرکت سهیم می شویم. البته ما در مدیریت آن شرکت مسؤلیتی نداریم و هر زمان اراده کنیم می توانیم سهام خریداری شده را بفروشیم. 

بعضی از شرکت ها ترجیح می دهند با پس انداز خودشان کسب و کاری را راه اندازی کنند. اما گروهی دیگر مانند مؤسسان گوگل با کمک خانواده و دوستان سرمایه اولیه را تامین می کنند. با رشد شرکت و بالا رفتن هزینه آن ، برای تامین بودجه دو راه وجود دارد. راه نخست گرفتن وام های سنگین است که بازپرداخت آن معمولا با بهره های زیاد همراه است. راه دوم تقسیم سهام شرکت و عرضه آن به بازار بورس است. البته این روش بهتری برای شرکت ها محسوب می شود زیرا نیازی به پرداخت هیچ پولی ندارند. بلکه سهامداران تا زمانی که بخواهند سهام شرکت را نگه می دارند و سپس به دیگران می فروشند و بهره می برند. میزان سهامی که هر شرکت برای خرید و فروش به بازار عرضه می کند به شرایط مالی شرکت بستگی دارد. در بخش های بعد با چگونگی تحلیل سهام آشنا می شوید. 

با درایت، در زمان مناسب و به دور از احساسات سرمایه گذاری کنید 

اگر اخبار بازار بورس را مطالعه کنید با خبرهای مختلفی روبه رو می شوید که گاه امیدوارکننده و گاهی نا امید کننده اند. یک سرمایه گذار آماتور با دیدن این اخبار نگران شده و تصمیمات نامناسبی می گیرد. اما یک سرمایه گذار با تجربه اجازه نمی دهد در این شرایط احساساتی شود. 

تصور کنید سهام استارباکس را خریداری کرده اید. سپس در اخبار می خوانید که سهام این شرکت 10% نزول داشته است. اگر سرمایه گذاری احساساتی باشید به سرعت سهم خود را می فروشید تا بیش از ایت ضرر نکنید. اما راه عقلانی این است که با پایین آمدن قیمت سهام، سهم بیشتری را در قیمت پایین خریداری کنید تا به محض بالا رفتن قیمت سود کنید. 

علاوه بر عقلانیت، توجه به زمان بندی نیز بسیار مهم است. شما باید یک زمان بندی آگاهانه داشته باشید تا بدانید چه موقع خرید کنید و یا زمانی که همه می خرند شما بفروشید. این زمان بندی وقتی کل بازار تحت احساسات قرار گرفته است به سرمایه گذار آگاه هشدار می دهد که وقت خرید یا فروش است. برای مثال در شرایط حباب شرکت دات.کام، اکثر سرمایه گذاران به سمت خرید سهام شرکت هایی نظیر Pets.com و WebVan جذب شدند. اما پس از مدتی مشخص شد که شرکت های سودآوری نیستند. مثال دیگر بحران مالی سال 2008 بود که به علت احساساتی شدن جمعی سرمایه گذاران، بازارهای مالی سقوط کردند. 

در هر دو مثال اگر با عقلانیت رفتار می شد و تفکری مخالف جمع وجود داشت شرایط برای سودآوری بسیار زیاد بود. یعنی فروش سهام در سال 2000 وقتی همه در حال خرید بودند و خرید سهام در سال 2008 هنگامی که همه به دلیل رکود بازار وحشت زده بودند.

برای سرمایه گذاری موفق، منظم و صبور باشید و پولی را وارد بازار کنید که به آن نیاز ندارید

همه ما دوست داریم به سرعت ثروتمند شویم اما این غیر ممکن است. حتی بزرگترین سرمایه گذاران نیز بعد از سالها نظم و شکیبایی به ثروت دست یافتند. یکی از معانی “صبر” در اینجا “کنار گذاشتن ترس از دست دادن سهام” است. برای مثال فیس بوک مدتی کوتاه پس از ورود به بازار سهام دچار رکود شد اما چند سال بعد سهام این شرکت چهار برابر گردید. در اینجا کسانی که صبر کردند سود زیادی کردند. 

تعداد شرکت های سهامی عام بسیار زیاد هستند و سرمایه گذاران فرصت های زیادی برای یک سرمایه گذاری موفق دارند. در این رابطه متخصصان با تجربه از دست دادن فرصت ها در بازار را به از دست دادن قطار تشبیه می کنند. اگر قطاری را از دست دادید نگران نباشید، قطار بعدی به زودی از راه خواهد رسید. 

انظباط به معنای تصمیم های عقلانی برای سرمایه گذاری است. یعنی فقط پولی را وارد بازار سهام کنید که حداقل تا 5 سال آینده به آن نیازی ندارید. باقی پولتان را که فکر می کنید ممکن است به آن احتیاج داشته باشید در حساب بانکی خود پس انداز نماید.

دانش خود را در حیطه حوزه های تخصصی تان افزایش دهید

یکی از مهم ترین مسائل در سرمایه گذاری این است که هر روز بر دانش و آگاهی خود بیفزایید. “وارن بافت” از بزرگ ترین سرمایه گذاران وال استریت معتقد است که باید پیش از شروع سرمایه گذاری بر دانش خود در حوزه صلاحیت خود بیفزایید. برای مثال اگر در حوزه دارو تخصص دارید بهتر است دانش خود را در همین حوزه افزایش دهید تا برای خرید و فروش سهام اینگونه شرکت ها اقدام کنید. 

شاید به صنایعی علاقه مند باشید که از آنها هیچ اطلاعی ندارید. بهتر است ابتدا دانش خود را در حیطه آن صنعت افزایش داده و سپس در آن زمینه سرمایه گذاری کنید. مطالعات نشان می دهد در سال 2014، 23% از مردم آمریکا هیچ کتابی مطالعه نکرده اند و در سال 1978 تنها 8% از مردم کتاب می خواندند. با افزایش اطلاعات خود درباره حسابداری می توانید گزارشات شرکت ها را قبل از خرید سهام آنها بررسی نمایید. 

یکی دیگر از راههای بالا بردن اطلاعات در زمینه سرمایه گذاری، یادگیری از اشتباهات است. اگر با خرید یا فروش یک سهم متضرر شدید از این ضرر درس بگیرید و موقعیت آن را بررسی کنید تا دلیل ضرر کردن خود را بیابید. 

تصمیم گیری صحیح برای سرمایه گذاری به انتخاب های درست و ساده شما بستگی دارد 

قطعا اغلب مردم گمان می کنند که برای سرمایه گذاری باید دارای نبوغ فوق العاده ای باشند تا بتوانند شاخص ها را بررسی کنند. اما نکته مهم اینجاست که بسیاری از تحلیل ها را می توان بر اساس ساده ترین معیارها مشخص نمود. برای فهم بیشتر می توانید به قانون پارتو رجوع کنید. طبق اصل پارتو یا اصل 20/80 در اغلب موارد 80% از معلول ها تنها از 20% از علت ها به وجود می آیند. در سرمایه گذاری نیز بر اساس این اصل نیازی ندارید تمامی شاخص ها را که تعدادشان بسیار زیاد است توجه کنید. تنها چند شاخص ساده هستند که ارزیابی آنها می تواند شما را برای معامله ای موفق راهنمایی کند. 

از سوی دیگر حسن انتخاب یا انتخاب صحیح نیز بسیار در موفقیت معامله موثر است. وارن بافت به هنگام سرمایه گذاری چهار فیلتر را استفاده می کند: 

• سرمایه گذاری در شرکتی که از محصولات آن آگاهی کاملی ندارید و تنها دلیل شما برای خرید این است که محصولات جدید با فناوری مدرن را می فروشد اشتباه است. هر فناوری جدیدی حتما خوب نیست. 
• باید مطمئن شوید آن شرکت دارای پتانسیل بلند مدت می باشد. مثلا صنایع غذایی یا بهداشتی اساس مطمئن تری دارند و برخی شرکت ها مانند انواع محصولات مد، پایداری ندارند. 
• باید نسبت به مدیریت شرکت اطمینان داشته باشید. مدیریتی که چندین شرکت را ورشکسته کرده است قابل اعتماد نیست. 
• قیمت سهام شرکت باید مناسب باشد. اگر سهامی بیش از اندازه گران است آن را خریداری نکنید. 

سهام شرکت های رقابتی را انتخاب کنید که تغییرات را پیش بینی می کنند

هنگام ورود به بازار سرمایه گذاری، متوجه می شوید که تعداد شرکت ها بسیار زیاد است. برای انتخاب سهم صحیح باید مانند یک کودک کنجکاو سوالات مهم خود را مطرح کنید. سوالاتی مانند :

دلیل علاقه و نیاز مردم به این شرکت چیست؟ دلیل استفاده مردم از محصولات این شرکت چیست؟ آیا محصولات شرکت در بازار پایدار است یا محصولاتی را می فروشد که تابع مد بوده و به زودی از بازار حذف می شوند؟ و یا زمان مناسب خرید یا فروش چه موقع است؟ 

مثلا شاید شرکت هایی مانند مایکروسافت که بسیار معتبر هستند به تازگی روندی مناسب و بلند مدت در بازار را پیدا کرده باشند. 

نکته بعدی یافتن شرکت های رقابتی واقعی است. یعنی شرکت هایی که به هر دلیلی بهتر از رقیبان خود عمل کرده اند. یکی از این دلایل برتری ، قدرت قیمت گذاری مناسب است. که در حالی که مشتریان خود را حفظ می کند قیمت را افزایش دهد. مثلا شرکت اپل، با عرضه آیفون جدید به بازار بدون در نظر گرفتن قیمت رقبا، تعیین قیمت می کند چون توانسته جایگاه محصولات خود را در میان مشتریانش باز کند. اما به طور کلی باید از شرکت هایی که نمی توانند تغییرات را پیش بینی کنند دوری کنیم. 

برای مثال شرکت بزرگ کداک با روی کار آمدن دوربین های عکاسی دیجیتال و عدم تقاضای مشتریان برای دوربین هایی که با فیلم عکاسی کار می کنند به سرعت از صحنه رقابت خارج شد. اما کوکاکولا با تولید محصولات متنوع توانست در برابر رقبا موقعیت خود را در بازار حفظ کند. 

تعداد دفعات سقوط و صعود بازارها بسیار زیاد است پس مدتی طولانی در بازار بمانید

امروزه اطلاعات مختلف از بازار سهام و اخبارهای رنگارنگ در این زمینه سبب شده که سرمایه گذاران تحت تاثیر این اخبار سهم های خود را مدت زیادی در بازار نگه ندارند و مثلا پس از شش ماه سهم خود را بفروشند. این خرید و فروش های سریع سبب ایجاد نوسانات در بازار می شود. اما قبلا مثلا در سال 1960 مردم گاهی سهم هایشان را تا 8 سال در بازار نگه می داشتند. 

فرض کنید سرمایه زیادی را در بازار سهام وارد کرده اید. این امر سبب می شود هر روز بازار را ارزیابی کنید. با اندکی افت قیمت نگران می شوید و تصمیم به فروش می گیرید. اما بدانید در این شرایط آرامش نقش مهمی در موفقیت شما دارد. روش صحیح این است که به شرکت ها یی که در آنها سرمایه گذاری کرده اید اجازه دهید که راهکارهای بلند مدت خود را به کار ببرند. در این فاصله نوسانات بازار کم شده و شما می توانید از کسانی که درگیر افت و خیزهای بازار می شوند کسب سود نمایید. زیرا خرید سهام در مواردی شبیه خرید چتر می باشد. در روزهای بارانی مجبور می شوید چترها را با قیمت بالایی بخرید اما همین چترها در روز آفتابی به نصف قیمت فروخته می شوند. سرمایه گذاران باهوش از شرایطی که دیگران نگران و وحشت زده سهام خود را می فروشند استفاده کرده و آن سهام را نصف قیمت خریداری می کنند. سپس منتظر صعود قیمت سهام و سوددهی می مانند. 

امنیت اولین اصل برای سرمایه گذاران باهوش است، پس سهم را ارزان بخرید و به سهام تنوع ببخشید 

برای سرمایه گذاران تازه کار هدف از سرمایه گذاری تنها کسب پول است اما برای سرمایه گذاران با تجربه در درجه اول از دست نرفتن سرمایه است که اهمیت دارد. برای مثال اگر سهام گران بخریم با سقوط قیمت به شدت ضرر می کنیم در صورتی که اگر ارزان خریده باشیم این ضرر بسیار کمتر خواهد بود. 

اگر سهام را به دانشجویان تشبیه کنیم سهام گران قیمت همان دانشجویان بسیار عالی کلاس هستند. اما دانشجویان خوبی هم داریم که با وجود خوب بودن نقاط ضعفی هم دارند و همین نقاط ضعف کوچک سبب شده ارزان قیمت باشند. اینها سهام های خوبی هستند که شاید به چند دلیل کوچک ارزان باشند اما پتانسیل آنها همچنان بالاست. در اینجا کار صحیح خرید سهام های ارزان با پتانسیل بالاست. 

باید به هنگام خرید سهم واقع بین و آینده را نیز در نظر بگیریم. مثلا گروهی از سرمایه گذاران ترجیح می دهند سهام شرکت هایی مانند تسلا را خریداری کنند و حتی روی خودروی بعدی این شرکت شرط بندی می کنند. اما  یک سرمایه گذار سهام هایی را می خرد که شاید سود کمتری دارند اما مطمئن و باثبات هستند. اگر سرمایه گذار تازه کاری هستید سبد سهام خود را متنوع ببندید. تا اگر جایی ضرر کردید سودهای سهام های دیگر آن را جبران کند. 

پیام اصلی این کتاب این است که:

اگر سرمایه‌گذار تازه‌کاری باشید، شاید تصور کنید که بازار بورس راهی برای یک‌شبه ثروتمندشدن است. اما حقیقت این است که لازمه سرمایه‌گذاری شکیبایی، انضباط و عقلانیت است. با برنامه‌ریزی استراتژیک و دنبال‌کردن سرمایه‌گذاری‌هایتان می‌توانید به‌تدریج سبد سهامتان را بسازید و ثروتی به‌ دست آورید که همواره رویای آن را در سر داشتید.

سخن آخر:

اگر می خواهید وارد بازار سرمایه گذاری شوید با این دیدگاه شروع کنید که قرار نیست اینجا یک شبه ثروتمند شوید. و بدانید شرط موفقیت شما در این بازار، صبر، نظم و درایت است. اگر همه این موارد را رعایت کنید به تدریج می توانید سود کرده و بالاخره به آن ثروتی که سال ها انتظار داشتید برسید. 

نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کنید قرار نیست همیشه سهام های سودآور بخرید. گاهی سهامی را می خرید که بواسطه آن ضرر می کنید. در این شرایط باید اشتباه خود را قبول کنید و از آن درس بگیرید. این اشتباهات هستند که از شما سرمایه گذاری موفق می سازند.