Mnemonic Phrase چیست؟

در صورتی که شما به تازگی وارد دنیای ارزهای دیجیتال شده‌اید و قصد خرید داشته‌ باشید، قبل از هر کاری به یک کیف پول نیاز دارید. بعد از اینکه یکی از چندین کیف پول ارز دیجیتال موجود را روی موبایل، کامپیوتر یا هر دستگاه دیگری دانلود کردید، با گزینه «ایجاد کیف پول جدید» روبه‌رو خواهید شد. از این قسمت به بعد موضوعی به نام «عبارات یادآور» یا Mnemonic Phrase مطرح می‌شود.  در این مقاله می‌خواهیم به این موضوع بپردازیم.

عبارت بازیابی چیست؟
عبارت یادآور یا سید (Seed) مجموعه‌ای از کلماتی است که به‌عنوان راهی برای بازگرداندن اطلاعات کیف پول استفاده می‌شوند. این عبارت با‌ توجه به کیف پول انتخابی کاربران معمولا از حداقل ۱۲ کلمه تشکیل شده است. در اولین قدم از نصب کیف پول، این برنامه از کاربر می‌خواهد کلمات یادآوری را یادداشت کند. برخی از کیف پول‌های سخت‌افزاری مانند سیف پل، صفحات فلزی را در اختیار مشتریانشان قرار می‌دهند که بتوانند عبارات بازیابی را به‌صورت ایمن نگهداری کنند.

کلمات یادآور یا Mnemonic Phrase اهمیت بسیار زیادی دارد؛ زیرا اگر به هر دلیل دسترسی به کیف پولتان را از دست بدهید و علاوه‌بر آن عبارت یادآورتان را نیز فراموش کرده باشید، باید برای همیشه با دارایی‌های کیف پولتان خداحافظی کنید. کلمات زیر یک عبارت یادآور ۱۲ کلمه‌ای است. همان‌طور که مشاهده می‌کنید، این کلمات هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند و در کنار هم معنی خاصی ندارند؛ اما به‌خاطر سپردن هر کدام از آن‌ها بسیار راحت‌تر از یک رشته عدد و حرف است.

نمونه‌ای از عبارت بازیابی ۱۲ کلمه‌ای: guilt tilt whip oppose beef movie bulk problem satisfy elder sentence sphere

کلماتی که در عبارت بازیابی استفاده می‌شوند، به‌نوعی ترجمه زبان باینری کامپیوتر است. این برگردان برای سهولت در فهم، تشخیص و از همه مهم‌تر یادآوری کلمات انجام شده است.

برای اینکه کاربران زمان کار با کیف پول‌های خود در کنار ایمنی، راحتی نیز داشته باشند، علاوه‌ بر کلید خصوصی، عبارات بازیابی نیز اضافه شده است. با توجه به جنبه‌های ریاضیاتی بیت کوین، تصور کنید برای جابه‌جایی دارایی‌تان بین کیف پول‌های مختلف، مجبور بودید یک رشته عدد ۲۵۶ تایی از صفر و یک را بخوانید یا کپی کنید. به این خاطر از بیت کوین نام بردیم، زیرا اولین بار استفاده از عبارت یادآور در طرح توسعه BIP39 این ارز دیجیتال مطرح شد.

تفاوت عبارت بازیابی و کلید خصوصی چیست؟
همه ما می دانیم که کلید خصوصی، مهم‌ترین ابزار برای مدیریت و کنترل دارایی در کیف پول ارز دیجیتال است. کلید خصوصی حکم سند مالکیت ارزهای دیجیتال موجود در کیف پول را دارد. افراد تنها زمانی می‌توانند تسلط کامل بر دارایی‌هایی دیجیتال خود داشته باشد که کلید خصوصی خود را در اختیار دارند.

کلید خصوصی یک رشته عدد و حرف هگزا دسیمال ۶۴ بیتی است. ساخت آن به صورت تصادفی و با الگوریتم‌های رمزنگاری انجام می‌شود. عبارت زیر یک نمونه از کلید خصوصی است.

5KYZdUEo39z3FPrtuX2QbbwGnNP5zTd7yyr2SC1j299sBCnWjss

هر کیف پول کلید‌های خصوصی خود را دارد. کلیدهای خصوصی قابل تغییر نیستند و امکان مشابه بودن دو کلید خصوصی تقریبا صفر است. از آنجایی که به خاطر سپردن رشته کاراکترهای بالا کار دشواری است، Mnemonic Phrase به عنوان جانشین آن‌ها مطرح شدند.

عبارت یادآور شکل دیگری از کلید خصوصی است. یک کلید خصوصی ۶۴ بیتی به ۱۲ یا ۲۴ کلمه رایج تبدیل می‌شود. البته هر کلمه‌ای در این فرایند مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. در پروپوزال ۳۹ بیت کوین، لیستی از ۲۰۴۸ کلمه به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، ایتالیایی، ژاپنی، کره‌ای، پرتغالی، اسپانیایی و چکی قرار داده شده است. 

نکته جالب در فهرست کلمات این است، کلمات به‌گونه‌ای انتخاب شده‌اند که هیچ‌گونه شباهتی به یکدیگر نداشته باشند. چهار حرف ابتدایی هر کلمه یکتا بوده و تکراری نیست؛ زیرا باید این امکان برای کاربر فراهم باشد که با نگاه کردن به چهار حرف ابتدایی، کلمه را به‌خاطر بیاورد.

در این میان ممکن است برای برخی سوال باشد که Seed Phrase چیست؟ باید بگوییم نام دیگر کلمات یادآور، سید (Seed) است که هر دوی آن‌ها در میان کاربران فضای کریپتو رایج و متداول است.